- Ινδοκίνα
- (Indochina). Η ανατολικότερη από τις τρεις μεγάλες χερσονήσους της νότιας Ασίας. Περιλαμβάνεται μεταξύ της Ινδίας και της Κίνας (γι’ αυτό έλαβε και την ονομασία Ι.). Στα ΒΔ ορίζεται από την αλυσίδα Αρακάν και στα Β από το υψίπεδο του Γιουνάν. Ονομάζεται επίσης Άπω Ινδία, γιατί βρίσκεται πέρα από την Ινδία, για όποιον έρχεται από την Ευρώπη. Εκτείνεται μεταξύ 1° και 23° βόρειου πλάτους και μεταξύ 91° και 109° ανατολικού μήκους. Βρέχεται από τον Ινδικό ωκεανό (κόλπος της Βεγγάλης, θάλασσα των Ανταμάν), από τα νερά του Στενού της Μαλάκα στα Δ και από τον Ειρηνικό ωκεανό (Νότια Κινεζική θάλασσα) στα ανατολικά. Η Ι. περιλαμβάνει τη Μυανμάρ, την Ταϊλάνδη, τη Μαλαϊκή χερσόνησο, την Καμπότζη, το Λάος και το Βιετνάμ.
Οι ακτές της Ι. είναι κυρίως ψηλές και ευθύγραμμες, εκτός από το δέλτα των ποταμών Iραουάντι (θάλασσα των Ανταμάν), Μενάμ (κόλπος του Σιάμ), Μεκόνγκ (Νότια Κινεζική θάλασσα) και Ερυθρού ποταμού ή Σονγκ Κόι (κόλπος του Τονκίν). Γενικά, η I. είναι ορεινή περιοχή, με οροσειρές και υψόμετρα που μειώνονται βαθμιαία από τον βορρά προς τον νότο. Τρία είναι τα κυριότερα ανάγλυφα της Ι.: στα Δ το βιρμανικό (όρη Αετά, Τσιν και Αρακάν), που προεκτείνεται έως τα νησιά Ανταμάν και Νικομπάρ· στα κεντρικά μία λωρίδα παράλληλων ορεινών αλυσίδων, η οποία, εκτός από τον ισθμό του Κρα, προχωρεί στη χερσόνησο της Μαλάκα· στα Α η αναμιτική οροσειρά, με κατεύθυνση βορειοδυτική-νοτιοανατολική, που χαρακτηρίζεται από την επικράτηση κρυσταλλοπαγών πετρωμάτων στα Ν και ασβεστολιθικών στα Β. Το υψίπεδο του Σαν εκτείνεται μεταξύ των βιρμανικών οροσειρών και των κεντρικών, ενώ μεταξύ των τελευταίων και της αναμιτικής οροσειράς εκτείνονται τα βαθύπεδα της Ταϊλάνδης και της Καμπότζης.
Στη διαμόρφωση της I. έπαιξε σημαντικό ρόλο η διάβρωση από τα ποτάμια που εκβάθυναν τις ανώτερες κοιλάδες τους και δημιούργησαν με τις φερτές ύλες τους εκτεταμένα δέλτα. Οι ποταμοί, των οποίων ο ρους καθορίζεται από την ορεογραφία, κατέρχονται από τα Β προς τα Ν, εκτός από τον Ερυθρό ποταμό, που ρέει στα βορειοανατολικά σύνορα της Ι., από τα ΒΔ προς τα ΝΑ. Μεγαλύτεροι είναι ο Iραουάντι, o Σιτάνγκ και ο Σαλουίν, που εκβάλλουν στον Ινδικό ωκεανό· o Μενάμ, o Μεκόνγκ και o Ερυθρός ποταμός αποχευτεύουν τα νερά τους στον Ειρηνικό. Έχουν μεγάλη σημασία, γιατί αποτελούν συγκοινωνιακές αρτηρίες με το εσωτερικό και έχουν δημιουργήσει εκτεταμένες και εύφορες προσχωσιγενείς πεδιάδες.
Το κλίμα είναι τροπικό και διαμορφώνεται από τους μουσώνες, εξαιτίας των οποίων το έτος διακρίνεται μόνο σε δύο εποχές, την εποχή των βροχών και την ξηρή εποχή. Ωστόσο, οι υψομετρικές διαφορές, το πλάτος και η διεύθυνση των ορεινών αλυσίδων δημιουργούν ιδιαίτερες συνθήκες από ζώνη σε ζώνη. Η Ι. αρχικά ήταν συνενωμένη με τις Νησιωτικές Ινδίες και ίσως με την Αυστραλία. Γι’ αυτό η χλωρίδα και η πανίδα είναι πανομοιότυπες με εκείνες των περιοχών αυτών. Στο δυτικό τμήμα της Ι. υπάρχουν τροπικά δάση και στο ανατολικό σαβάνες. Στις περιοχές των δέλτα και στις προσχωσιγενείς ζώνες καλλιεργούνται ρύζι, τσάι, βαμβάκι, καπνός, καουτσούκ και ζαχαροκάλαμο. Πολύ πλούσια είναι επίσης η πανίδα, με πολυάριθμες ποικιλίες ερπετών, αμφιβίων, ψαριών και θηλαστικών, από τα οποία ο βούβαλος χρησιμοποιείται ευρύτατα στους ορυζώνες.
Ο πληθυσμός οφείλει τη σύστασή του σε πολλά μεταναστευτικά ρεύματα, τα οποία διαδέχθηκαν το ένα το άλλο και συγχωνεύτηκαν με την πάροδο των αιώνων. Κυριότερες εθνικές ομάδες είναι οι Βιρμανοί, οι Τάι, οι Χμερ και οι Αναμίτες (Κάτω Τονκίν, Ανάμ και Κοχινκίνα). Ιδιαίτερη ομάδα αποτελούν οι Μαλαίοι, που κατοικούν στο νότιο τμήμα της χερσονήσου της Μαλάκα. Υπάρχουν επίσης πολλοί Κινέζοι, ιδιαίτερα στη Μαλαισία.
Γαλλική Ι. Από το 1887 έως το 1945, το ανατολικό τμήμα της Ι. αποτελούσε τη Γαλλική Ι., που ήταν ομοσπονδία κρατών στη νοτιοανατολική Ασία. Περιλάμβανε τη γαλλική αποικία της Κοχινκίνας και τα γαλλικά προτεκτοράτα Τονκίν, Ανάμ, Λάος και Καμπότζη (η Κοχινκίνα, το Τονκίν και το Ανάμ αργότερα ενώθηκαν και σχημάτισαν το Βιετνάμ). Πρωτεύουσα της Γαλλικής Ι. ήταν το Ανόι. Βλ. λ. Βιετνάμ (Ιστορία).
Ο ποταμός Μεκόνγκ, σημαντικότατη συγκοινωνιακή αρτηρία της Ινδοκίνας, την οποία διαρρέει ολόκληρη από βορρά προς νότο.
Την εποχή των βροχών οι χώρες της χερσονήσου της Ινδοκίνας αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα πλημμύρων (φωτ. ΑΠΕ).
Dictionary of Greek. 2013.